Lučki velegrad sa imigracijom iz svih krajeva sveta, Marsej nije prošao proces gentrifikacije koji je zahvatio ostale gradove na Azurnoj obali.
Drugi po veličini grad u Francuskoj (mrtva trka sa Lionom), Marsej je i najveća trgovačka luka u zemlji i druga po veličini u Evropi, posle Roterdama.
Sa 1.600.000 stanovnika, Marsej se daleko razlikuje od mondenskih turističkih centara kao što su Kan i Nica, ili mali i još skuplji St. Trope i Antib.
Marsej ima sve odlike velegrada, ali mediteranska atmosfera je sveprisutna, a istorijski centar grada obiluje zgradama impresivne arhitekture.
ATRAKCIJE
Canebière je glavna gradska arterija u starom delu grada, duga 1 km, proteže se od Stare luke (Vieux-port) do kvarta Réformés. U ovoj ulici je 1934. ubijen jugoslovenski kralj Aleksandar I Karađorđević.
Le Vieux Port (Stara luka) se nalazi u samom istorijskom centru, a za turiste je naročito atraktivna riblja pijaca koja se tu održava preko dana. Staru luku su osnovali stari grci još 600. godine stare ere, kada su uspostavili trgovački punkt ili emporion.
Opera je dugo bila najpoznatija građevina Marseja – podignuta je krajem 18. veka, u stilu u kojem su se tada gradile opere u ostalim francuskim gradovima poput Liona i Bordoa. Godine 1919. zgrada je skoro potpuno uništena u požaru, ali je uspešno rekonstruisana u art deko stilu.
Notre Dame de la Garde je ogromna crkva, smeštena na uzvišenju iznad centra grada, odakle se pruža po mnogima najlepši pogled na Marsej. Oko crkve se mogu primetiti olupine čamaca, jer su ribari nekad donosili čamce ovamo kako bi ih osveštali pred odlazak u ribolov.
Ile d’If je jedno od ostrva arhipelaga nedaleko od obale, na kojem se nalazi tvrđava u kojoj je u romanu Aleksandra Dime bio zatočen Grof Monte Kristo.
IMIGRANTI
Zbog ogromnog prometa koji ima marsejska luka, grad ima izražen kosmopolitski duh. Najveći broj imigranata iz nekadašnjih francuskih kolonije, pre svega onih na severu Afrike, u Francusku legalno i ilegalno stiže u glavnom preko Marseja.
U novijem periodu Marsej je pogodilo nekoliko talasa emigracije. Početkom dvadesetog veka došao je veliki broj ljudi iz Grčke i Italije, u toliko meri da su u jednom trenutku Italijani činili 40% populacije.
Tokom Prvog svetskog rata izbeglice su u glavnom stizale iz Rusije i Jermenije, a Španci su masovno došli tokom Španskog građanskog rata (1936-1939).
U periodu između dva svetska rata u Marsej je izbegao veliki broj Berbera sa Severa Afrike, a nakon 1945. došlo je do masovnog useljavanja crnaca iz sub-saharske Afrike
GASTRONOMIJA
Kuhinja je tipično mediteranska, sa puno svežeg povrća (u glavnom paradajz, tikvice, patlidžan, anis) i velikim izborom ribe.
Najpoznatiji marsejski specijalitet je bouillabaisse (bujabes), riblja čorba koja se pravi u najrazličitijim varijantama, ali najčešći sastojci pored ribe i plodova mora su paradajz, maslinovo ulje, crni i beli luk, i lokalni začini, kao što su bosiljak, timijan (majčina dušica), anis, i čubar.
U Provansi se često jede još i aioli, sos od maslinovog ulja i belog luka, u koji se često dodaje jaje i senf.
OKOLINA
Aix-en-Province je glavni grad Provanse, nalazi se u unutrašnjosti na samo 30 km od Marseja malim, ali besprekorno održavanim lokalnim putem. Za razliku od Marseja koji je lučki velegrad, Aix je manji, ali vidljivo bogatiji i sređeniji grad. Ovaj tipičan provansalski gradić turistički je profitirao od Pola Sezana, brzog voza TGV, mnogobrojnih studenata, i odličnog šopinga. Arhitektura je impresivna, grad je poznat po mnogobrojnim fontanama s obzirom da lezi na termalnim izvorima. Aix ima i zavidan noćni život, najpre zahvaljujući velikoj studentskoj populaciji. Hoteli u Aixu su za nijansu skuplji od većine gradova u Francuskoj – dvokrevetne sobe sa doručkom su od 50 € pa naviše.
Kan (150 km) je pored Nice najveći turistički grad na Azurnoj obali, simbol glamura zahvaljujući najpoznatijem evropskom festivalu filma. Kao i ostala mesta u okolini, Kan su kao turističku destinaciju prvi otkrili britanski turisti u 19. veku, a za njima su usledili Nemci. Vremenom su počele da niču velelepne vile-vikendice bogatih, a početkom 20. veka sagrađeni su luksuzni hoteli kao što su Miramar i Martinez.
Nica (175 km) ima dobre plaže (od kojih su mnoge javne i ne plaćaju se), odlične koktele, dobro opremljene umetničke muzeje, rimske ruševine, festivale, neke od najboljih restorana u Francuskoj, i klabing za svaku pohvalu.
Antib (160 km) se nalazi između Kana i Nice, jedan je od najstarijih gradova na Azurnoj obali sa spektakularnim istorijskim centrom, ali i razvijenim noćnim životom u delu Juan les Pins.
KAKO STIĆI
Avionom – na marsejski aerodrom sleće većina velikih kompanija, kao i low cost prevoznici. Do grada se lako stiže autobusom koji polazi na svakih 20 minuta, a vožnja traje oko pola sata. Karta u jednom pravcu je oko 10 €. Taxi od aerodroma do centra je 40 € u dnevnoj tarifi, i 50 € u noćnoj.
Vozom – Francuska železnica je jedna od najsofisticiranijih na svetu, a Marsej je odlično povezan sa ostalim mestima u zemlji. Na liniji Pariz – Marsej saobraća brzi voz TGV, a put traje samo 3 sata. Do Brisela treba oko 5 i po sati, a do Londona oko 7 h.
Autom – autoputevi u Francuskoj su besprekorni, ali se plaćaju. Opcija su nacionalni drumovi, koji su uži, ali su takođe dobro održavani. Marsej je od Pariza udaljen oko 800 km, od Milana 550 km, a od Amsterdama 1.300 km.
